Huidverzorging kan helpen en ondersteuning bieden bij verschillende huidaandoeningen en huidziekten. In het geval van een huidziekte of als er een vermoeden daartoe bestaat, heeft een bezoek aan een arts altijd prioriteit. De reden hiervoor is dat alleen dermatologen een medisch valide diagnose mogen stellen en indien nodig de juiste medicamenteuze behandelingen mogen starten.
Neurodermitis, ook bekend als atopische dermatitis, is een chronische en niet-besmettelijke huidziekte. De precieze oorzaken van neurodermitis zijn complex en worden nog niet volledig begrepen. Men neemt aan dat genetische factoren een rol spelen, omdat de neiging om neurodermitis te ontwikkelen vaak in families voorkomt. Omgevingsfactoren zoals allergene stoffen, stress en immunologische reacties spelen ook een belangrijke rol. Een verstoord immuunsysteem en een verzwakte huidbarrière worden ook in verband gebracht met de ontwikkeling van neurodermitis.
Neurodermitis treedt op in aanvallen (acute fasen) die worden afgewisseld met symptoomvrije fasen. De huid bij neurodermitis varieert afhankelijk van de ernst en de individuele reactie van de getroffene. Tijdens een acute fase kan de huid duidelijk rood en jeukerig zijn en de aangetaste plekken vertonen vaak blaartjes die snel openbarsten en etteren. Het eczeem dat in een acute fase optreedt, wordt vanwege de jeuk opengekrabd, vaak tot bloedens toe. Zodra de acute fase afzwakt, wordt het eczeem minder, de huid wordt droog en schilfert aanzienlijk. In de symptoomvrije fasen kan de huid zich weer herstellen, maar over het algemeen blijft deze droog, gedehydrateerd en met een beschadigde barrière.
Bij de behandeling van neurodermitis gaat het naast verschillende medische behandelingen ook om de juiste huidverzorging. Een milde, passende, regelmatige huidverzorging kan bij neurodermitis een positief effect op de huid hebben en de periodes tussen de aanvallen verlengen. Afhankelijk van de fase van de ziekte moeten bij de huidverzorging verschillende prioriteiten worden gesteld.
Hevig krabben aan de huid kan leiden tot verwondingen die moeilijk te genezen zijn en de huidbarrière verder aantasten. Er wordt ook gekeken naar extra hydratatie en het verminderen van rode plekken. Daarom zijn hydraterende crèmes, koele kompressen en ontstekingsremmende producten geschikt tijdens acute fasen van neurodermitis.
In symptoomvrije fasen kan de huid kalmeren, maar blijft deze over het algemeen gevoelig en droog, met een beschadigde huidbarrière. Daarom zijn in de symptoomvrije fase van neurodermitis verzorgende producten zeer geschikt om de huid sterker te maken en de barrièrefunctie te verbeteren.
Ureum (urea) en glycerine zijn belangrijke stoffen met een verzorgend effect voor mensen met neurodermitis. Glycerine hydratee rt de huid en stabiliseert de huidbarrière. Squalaan en ceramiden hebben ook een versterkend effect op de barrière. Terwijl werkzame stoffen zoals panthenol, allantoïne en niacinamide een ontstekingsremmend en verzachtend effect hebben, werken jojobaolie en teunisbloemolie regenererend.
• ureum
• glycerine
• squalaan
• ceramide
• panthenol
• niacinamide
• jojobaolie
• teunisbloemolie
Bij neurodermitis moet een regelmatige huidverzorging zo mild en beperkt mogelijk zijn, zonder dat de huid wordt geïrriteerd. Het is vaak voldoende om je te beperken tot reinigen, hydrateren en beschermen tegen de zon om het risico op irritatie te minimaliseren.
De basis van een regelmatige huidverzorging die weinig irritatie veroorzaakt bij neurodermitis vormt een milde reiniger zonder alcohol, geurstoffen of parfum. Reinigingscrèmes of een reinigingsmelk met een pH-waarde gelijk aan die van de huid zijn zeer geschikt. Gebruik die bij voorkeur alleen 's avonds en was je gezicht 's ochtends met lauw water. Producten met mechanische peelingdeeltjes, reinigingsborstels, krachtig wrijven of schrobben moet je koste wat kost vermijden.
Afhankelijk van de fase van de ziekte kan een hydraterende verzorging bij neurodermitis bestaan uit serums en hydraterende crèmes met de hierboven genoemde verzorgende stoffen.
Gebruik tijdens de actieve fase van de ziekte hydraterende crèmes, koele kompressen en ontstekingsremmende producten met ureum, glycerine, niacinamide, panthenol en allantoïne. In de symptoomvrije fasen kun je je regelmatige verzorging aanpassen en meer regenererende en vettere producten gebruiken om je huidbarrière te versterken en de huid te laten regenereren. Let op ingrediënten zoals ceramiden, squalaan, jojoba- of teunisbloemolie.
Sluit je verzorging af met het aanbrengen van een dagelijkse zonnebrandcrème. Die beschermt je huid tegen uv-straling en vermindert ontstekingsreacties. Neem producten die geen parfum, etherische oliën, geurstoffen of alcohol bevatten die de huid irriteert (op de INCI-lijst te vinden als 'Alcohol' of 'Alcohol denat.').
Trouwens: de zogenaamde vetalcoholen, zoals cetearylalcohol, cetylalcohol of stearylalcohol, mogen dan het woord 'alcohol' in hun naam hebben, maar in tegenstelling tot de hierboven genoemde alcoholen die de huid irriteren zijn dit verzorgende en onschadelijke stoffen.
Neurodermitis verloopt in fasen en duikt schijnbaar willekeurig op. Bepaalde stoffen of situaties (triggers) kunnen echter een 'aanval' van de ziekte veroorzaken. Deze omvatten:
Patiënten moeten hun individuele triggerfactoren (her)kennen en – indien mogelijk – consequent uit de weg gaan.
Neurodermitis moet altijd medisch worden onderzocht – een bezoek aan de dermatoloog is daarom altijd de eerste stap. Een arts is het beste in staat een juiste diagnose te stellen en te bepalen of een behandeling met medicijnen nodig is. Een individuele therapie is cruciaal, omdat neurodermitis van persoon tot persoon anders kan verlopen.
"Wie begrijpt hoe cosmetische bestanddelen te werk gaan, zet de eerste stap richting een effectieve huidverzorging", aldus biochemicus Dr. S. Schunter. Ze vindt het als gepromoveerd biochemicus leuk om chocola te maken van de vaak cryptische lijsten met bestanddelen van huidverzorgingsproducten: wat zit erin en hoe werkt het. Zij is ervan overtuigd: met deze kennis kun je voor elk huidtype en elke toestand van je huid de juiste verzorging bepalen.