Co-enzymen zijn essentieel voor bepaalde enzymatische processen in de menselijke stofwisseling. Ook co-enzym Q10 speelt een beslissende rol voor het lichaam en de stofwisseling bij de energieproductie. In elke cel in het lichaam bevinden zich tal van mitochondriën, die als energiecentrales van de cel zorgen voor de energievoorziening met behulp van de energiedrager ATP. De vorming van ATP in de mitochondriën is een natuurlijk proces waarbij veel vrije radicalen worden geproduceerd. Om te voorkomen dat deze energierijke deeltjes schadelijk worden voor de cel en celstructuren, beschikt het lichaam over een beschermingsmechanisme in de vorm van lichaamseigen vrije radicalenvangers. Als antioxidant is Q10 een van deze vrije radicalenvangers.
Voldoende toevoer van Q10 kan worden gegarandeerd door een uitgebalanceerd voedingspatroon. Vooral noten, oliën, peulvruchten, broccoli, spinazie en aardappelen bevatten Q10. Maar ook het lichaam zelf kan het co-enzym produceren, de lichaamseigen Q10-productie neemt echter af naarmate je ouder wordt.
De moleculen van co-enzym Q10 zijn vrij groot voor de huid. Dit betekent dat Q10 niet bijzonder goed door de huid kan worden opgenomen. Om de opname door de huid te verbeteren wordt Q10 in verzorgingsproducten daarom vaak speciaal ingekapseld in zogenaamde liposomen.
Als Q10 in de huid terechtkomt, kan de stof tot op zekere hoogte worden opgeslagen in de celmembranen, doordat het vetoplosbaar is. Het zijn ten slotte de celmembranen waar de huidverzorgende eigenschappen van Q10 zich kunnen ontvouwen:
Wat Q10 specifiek met de huid doet, is in het verleden onderwerp geweest van tal van studies. Sommige hiervan hebben eindelijk de weg vrijgemaakt voor Q10 als verzorgende stof voor een 'rijpere huid'. Toch moet gezegd worden dat tot op heden overtuigende bewijzen met betrekking tot de effectiviteit van het gebruik van Q10 in huidverzorgingsproducten nogal magertjes uitvallen. Veel van de waargenomen effecten zijn vooral een logisch gevolg van het feit dat Q10 een antioxidant is. De functies die het als antioxidant vervult, hebben een langdurig effect op verschillende biologische processen, wat de gezondheid van de huid en het lichaam ten goede komt. Als zodanig zijn antioxidanten zeer bekend om hun celbeschermende functie, en Q10 vormt wat dat betreft geen uitzondering.
Co-enzym Q10 wordt voornamelijk gebruikt in producten voor een rijpere huid. De beschrijving 'rijpere huid' is echter minder een indicatie van leeftijd dan van de conditie van de huid. Een rijpere huid heeft niet altijd iets te maken met het aantal kaarsjes op de verjaardagstaart. De huid veroudert voornamelijk onder invloed van uv-straling. Maar stress, een ongezonde levensstijl, alcohol of roken kunnen de huid er ook veel ouder laten uitzien dan zij is.
Verzorgingsproducten met co-enzym Q10 zijn daarom niet uitsluitend producten voor oudere gebruikers. De individuele conditie van je huid moet bepalen of huidverzorging met Q10 zinvol is. Q10 is overigens nooit de enige superster in een huidverzorgingsproduct, maar duikt meestal op in combinatie met andere verzorgende actieve stoffen. Als je goed kijkt, vind je veel producten die niet expliciet aangeprezen worden voor een rijpere huid, maar toch Q10 bevatten.
Want Q10 is niet alleen een anti-agingstof. Dit wordt vooral duidelijk als je weet dat veel zonnebrandcrèmes Q10 bevatten. Enerzijds is dit bedoeld om door uv-straling veroorzaakte oxidatieve schade tegen te gaan en anderzijds om de huid te voorzien van Q10, omdat het huideigen Q10 beschadigd kan raken door uv-straling.
"Wie begrijpt hoe cosmetische bestanddelen te werk gaan, zet de eerste stap richting een effectieve huidverzorging", aldus biochemicus Dr. S. Schunter. Ze vindt het als gepromoveerd biochemicus leuk om chocola te maken van de vaak cryptische lijsten met bestanddelen van huidverzorgingsproducten: wat zit erin en hoe werkt het. Zij is ervan overtuigd: met deze kennis kun je voor elk huidtype en elke toestand van je huid de juiste verzorging bepalen.
Bibliografie:
Muta-Takada et al., Coenzyme Q10 protects against oxidative stress-induced cell death and enhances the synthesis of basement membrane components in dermal and epidermal cells., BioFactors 2009;35, 435–441.
Zhang et al., Coenzyme Q10 enhances dermal elastin expression, inhibits IL-1α production and melanin synthesis in vitro., Int J Cos Sci 2012; Vol. 34,3:273-279.
Fuller et al., Anti-inflammatory effects of CoQ10 and colorless carotenoids., J. Cosmet. Dermatol. 2006;5, 30–38.
Inui et al., Mechanisms of inhibitory effects of CoQ10 on UVB-induced wrinkle formation in vitro and in vivo., Bio Factors 2008;32, 237–243.