Puistjes ontstaan altijd wanneer talg zich ophoopt in je poriën en niet wordt afgevoerd. Als bacteriën zich dan ophopen, ontstaan er ontstekingen en puistjes. Dat merk je al snel: de huid krijgt rode plekjes en meestal zie je een pusblaasje. Maar waarom wordt de talg niet gewoon afgevoerd? Dat wordt meestal belemmerd door oude huidschilfers die op de huid liggen – de zogenaamde keratinisatie.
Als je huid over het algemeen vrij vet is en veel talg produceert, wordt het effect versterkt: er komen meer puistjes. Dit kan genetisch bepaald zijn en is ook het geval bij hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de puberteit of zwangerschap. Ook het gebruik van bepaalde medicijnen kan de vorming van puistjes op de rug bevorderen. Als je niet zeker weet of de medicijnen die je gebruikt puistjes veroorzaken, kun je het beste de bijsluiter raadplegen. Je vindt de informatie onder het kopje bijwerkingen.
Ook voeding kan puistjes veroorzaken op de rug. Van sommige voedingsmiddelen wordt vermoed dat ze onzuiverheden op de huid bevorderen, bijvoorbeeld fastfood, wit meel en koemelkproducten. Huidverzorging speelt ook een belangrijke rol. Douchegel, crème, maar ook je haarconditioner kunnen je huid aantasten en de ontwikkeling van puistjes bevorderen. Ligt je haar vaak op je rug of draag je graag strakke shirts van synthetisch materiaal? Beide bevorderen de vorming van puistjes op de rug.
Overigens hebben veel mensen onzuiverheden op hun rug. Daarom is er zelfs een apart woord voor: ‘bacne’ – een combinatie van het Engelse ‘back’ voor rug en ‘acne’. En of ze nu hormonaal bepaald zijn of veroorzaakt worden door huidverzorgingsproducten, je kunt puistjes op je rug behandelen zodat ze minder opvallen. Belangrijk: als je meestal meerdere ernstig ontstoken puistjes tegelijk hebt, kan er sprake zijn van een chronische ontsteking van de huid – bijvoorbeeld rugacne. Vraag dan een dermatoloog om advies.
Een gave huid op je rug – dat is binnenkort geen droom meer. Hier lees je wat je kunt doen om puistjes te laten verdwijnen – en ze niet meer terug te laten komen. Je hoeft niet alle tips strikt op te volgen. Kijk welke relevant zijn voor jou en probeer ze één voor één uit. Je huid zal er snel gladder en gelijkmatiger uitzien.
Reinig jij je rug elke dag met een douchegel? Dit kan de oorzaak zijn van puistjes op je rug en schouders. Je huid kan namelijk geïrriteerd raken door de douchegel. Als de gel te agressief is, tast hij de belangrijke, beschermende zuurmantel aan. Gebruik daarom een milde, pH-neutrale douchegel die voorzichtig reinigt en de beschermende laag intact laat.
Trakteer jezelf een of twee keer per week op een mechanische peeling. Dit kan met een scrubhandschoen, maar ook met een spons of een scrubproduct. Welke methode je ook gebruikt: met een peeling verwijder je dode huidcellen en zweet- of crèmerestjes. Als je sommige plekken moeilijk kunt bereiken, gebruik dan gewoon een borstel. Hiermee kom je op iedere plek van je rug zonder je in te hoeven spannen en verwijder je alle aanslag op je huid.
Als je lang haar hebt, ligt het meestal op je rug als je het los draagt. Talg en haarproducten zoals leave-in conditioners of haarlak komen dan via je haar op je rug terecht en kunnen je huid irriteren. Je gaat ook snel onder je haar zweten, wat de vorming van puistjes bevordert. Kies dus voor een paardenstaart en opgestoken kapsels die je haar van je rug weghouden, tenminste als je tops of shirts met spaghettibandjes of een open rug draagt.
Tip: als je een conditioner of haarkuur gebruikt, kun je je haar het beste opbinden tijdens het inwerken. De reden: anders komt het product direct op je huid terecht en nestelt het zich in de poriën, waardoor ze verstopt raken. Spoel na het inwerken je haar grondig uit en was daarna je rug. Zo maak je het de puistjes moeilijk.
Een korte fitnesstraining en daarna nog even snel boodschappen doen voor het avondeten? Je hebt je immers nauwelijks in het zweet gewerkt. Het is beter om toch snel een douche te nemen. Want ook al was de training maar licht, je bent fysiek actief geweest en het zweet droogt op je huid en nestelt zich in je poriën. Dat kan weer leiden tot puistjes op je rug.
De huid wordt strakker en je voelt een bobbeltje opkomen. Belangrijk is nu: weg met je handen. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste zitten er ziektekiemen en bacteriën op je hand. Als je op het puistje drukt en hij gaat open, kunnen die in je huid komen. Hier vermenigvuldigen ze zich snel, zodat het puistje een puist wordt en mogelijk een acnelitteken achterlaat.
Ten tweede verspreid je de in de puist aanwezige pus en talg over de aangrenzende huid. Dit verstopt op zijn beurt de poriën en leidt tot nieuwe puistjes. Is er geen alternatief, omdat die ene puist op je rug gewoon pijnlijk is en je niet met rust laat, kun je het beste een ander om hulp vragen, bij voorkeur een schoonheidsspecialist. De specialist kan beter bij de plek komen en de puist verwijderen met geschikte en steriele instrumenten.
Een chemische peeling vertrouwt op de kracht van zuur. Er kunnen verschillende soorten zuur worden ingezet, zoals salicylzuur of melkzuur. Ze maken dode huidcellen los die de poriën onder bepaalde omstandigheden kunnen verstoppen en op die manier kunnen bijdragen aan de vorming van puistjes. Salicylzuur werkt ook in de poriën en kan hier verstoppingen tegengaan. Het is ook ontstekingsremmend. In tegenstelling tot een mechanische peeling breng je de chemische peeling als een bodylotion aan op de huid en was je hem er niet af. De juiste frequentie en concentratie dien je te bepalen door eerst een zuur met de laagste concentratie te kiezen, bijvoorbeeld een peeling met salicylzuur van één procent die je elke derde dag aanbrengt.
Na een chemische peeling is je huid bovendien bijzonder gevoelig. Dus als je van plan bent om in de zon te gaan liggen of een top met open rug te dragen, is zonnebrandcrème met een beschermingsfactor van minstens 30 een must. Zorg ervoor dat de zonnebrandcrème niet-comedogeen is, dat wilt zeggen de vorming van nieuwe puistjes niet bevordert. Het beste zijn zonnebrandcrèmes op basis van gel of water.
Wil je snel van een puistje af? Crèmes en zalfjes met zink of theeboomolie zorgen op korte termijn voor verlichting. Zink onttrekt vocht aan de huid, en dus aan het puistje. Hierdoor krijgen bacteriën niet de voedingsbodem die ze nodig hebben om zich te vermenigvuldigen. Het puistje wordt binnen een paar uur kleiner, droogt uit en ziet er meteen minder opvallend uit. Theeboomolie heeft zowel een antibacterieel als ontstekingsremmend effect en zorgt ervoor dat het puistje sneller verdwijnt. Omdat beide stoffen een zeer sterk effect hebben en de huid snel kunnen uitdrogen en irriteren, mogen ze alleen in noodgevallen en in beperkte mate worden toegepast. Theeboomolie mag ook alleen in verdunde vorm worden gebruikt.
Alles wat op de huid van je rug rust, heeft invloed op het uiterlijk van je huid – en dit geldt natuurlijk ook voor je kleding. Synthetisch materiaal en strak zittende bovenkleding zijn niet goed voor je huid. Waarom? Synthetische vezels zijn niet ademend, dat wil zeggen ze laten de lichaamswarmte niet ontsnappen in de vorm van damp. De warmte hoopt zich op en het zweet blijft achter op je huid: een broedplaats voor puistjes op je rug. Strak zittende bovenkleding schuurt ook nog eens tegen je huid en kan extra irritatie veroorzaken.
Zorg ook dat je kleren fris zijn. Want zelfs als je de kleding maar een keer aan hebt gehad, zijn er zweetresten en bacteriën die de vorming van puistjes bevorderen. Voorkom puistjes door ruimvallende bovenkleding te dragen van ademend materiaal zoals katoen of viscose.
Het gevoel van fris gewassen beddengoed – gewoon heerlijk! Als je puistjes op je rug hebt moet je je beddengoed vaker wisselen, want net als in je kleding verzamelen zich hier zweetresten en bacteriën die de vorming van puistjes bevorderen. Verschoon je beddengoed daarom één keer per week. Neem beddengoed van katoen of een ander ademend materiaal. Daarin zweet je minder. Tip: was je beddengoed op 60 graden om vuil, zweet en bacteriën goed te verwijderen.
Naast de juiste reiniging, verzorging en kleding speelt ook je voeding een rol bij het ontstaan van puistjes. Hou in de gaten wat je overdag eet en hoe je huid daarop reageert. Sommige mensen verdragen koemelkproducten niet goed, hun huid raakt geïrriteerd en er verschijnen pukkeltjes. Andere vertonen dezelfde reactie bij fastfood. Omdat reacties van persoon tot persoon verschillend zijn, kun je het beste je eetgewoonten in de gaten houden en kijken of je puistjes krijgt na bepaalde maaltijden. Op deze manier kun je verbanden herkennen en, indien nodig, specifieke voedingsstoffen vermijden.
Heel belangrijk: vermijd als het even kan stress. Als je lichaam stresshormonen produceert, heeft dit ook invloed op de talgklieren. Deze stimuleren de talgproductie. Tegelijkertijd verlaagt stress het afweermechanisme van het lichaam tegen bacteriën, waardoor er vaker puistjes opduiken. Je kunt stress zeker niet zomaar uit je leven bannen – stress is tenslotte vaak niet aan jezelf te wijten. Wat je wel kunt doen, is manieren vinden om stress te verminderen.
Ook hier moet je dan kijken wat precies voor de stress verantwoordelijk is en dan oplossingen zoeken om de stress te verminderen. Daarnaast helpen hobby's, meditatie of sport je om het stressniveau in je lichaam te verlagen. Probeer uit wat goed is voor jou en je huid. En tot slot: raak niet gestrest door je puistjes. Af en toe duikt er eentje op. Maar na een paar dagen is hij weer verdwenen en snel vergeten.