Lage temperaturen, lage luchtvochtigheid, verwarmde ruimtes en koude wind belasten de huid in de winter in hoge mate. Vooral de overgang van koud op warm of warm op koud is voor de onbedekte huid van het gezicht een grote bron van irritaties en kan de huid uitdrogen en voor een gebarsten en gevoelige huid zorgen. Daarom moet de huidverzorging in de winter aan de omstandigheden worden aangepast.
Als het kouder wordt, maken de talgklieren minder vet aan. En het aanwezige vet wordt ook slechter verdeeld. Het lipidegehalte wordt in totaal lager, waardoor de huidbarrière sneller barsten vertoont en gevoeliger wordt. Deze factoren werken verder het zogenaamde transepidermale vochtverlies (TEWL) in de hand. De huid verliest daardoor veel makkelijker vocht in de winter. Daar komt nog de lagere luchtvochtigheid bij, wat ervoor zorgt dat de huid geen vocht uit de omgevingslucht kan halen.
In de winter hebben de blootgestelde lichaamsdelen en delen van de huid extra vet en vocht nodig. Vaak is het dan tijd voor een rijkere verzorgingsroutine. Maar rijk betekent niet automatisch vet en daarom kunnen oliën wel een goede aanvulling zijn, maar mogen ze nooit als enige verzorgingsproduct worden gebruikt. Ook in de winter is een uitgebalanceerde mix van kalmerende, hydraterende en barrièrestabiliserende stoffen de sleutel tot succes:
Overdag kun je de bestaande voedende verzorging bijvoorbeeld met een geschikte olie verrijken. Maar dat is vaak niet voldoende en het kan nodig zijn om een heel ander product te kiezen. Bijvoorbeeld crèmes die een hoger gehalte lipiden, vetzuren en rijkere verzorgende stoffen bevatten.
Maar soms kan het ook zinvol zijn om bijzonder gevoelige delen van de huid, zoals de lippen of de huid rond de ogen, met zogenaamde w/o-emulsies (water-in-olie-emulsies) te verzorgen. Deze emulsies bestaan grotendeels uit vetten, water komt in veel lagere percentages voor.
Als naar de lijst van bestanddelen wordt gekeken, kan daarbij een eerste indicatie van een w/o-emulsie worden gevonden: als de lijst niet met 'Water' of 'Aqua' begint, is het percentage van de waterfase vaak laag. Je herkent zulke producten soms aan de aanduiding Cold Cream. Maar omdat ze een duidelijk zichtbare vetlaag op het gezicht achterlaten, zijn deze emulsies vaak maar beperkt geschikt voor de dagelijkse verzorging op het hele gezicht.
Je kunt jouw verzorgingsroutine voor 's avonds aanvullen met een intensief verzorgende en rijke crème – ook al laat deze crème de huid vaak glanzend en vet uitzien. Er hoeft kort voor het slapengaan meestal toch niemand meer de deur uit. De verzorgende stoffen in deze crème kunnen 's nachts ook goed intrekken.
Zulke crèmes hebben vaak occlusieve eigenschappen. Occlusief betekent wel 'afsluiten', maar hier wordt niet mee bedoeld dat de huid volledig wordt 'afgedicht'. Occlusieve crèmes zorgen er in plaats daarvan voor dat het transepidermale vochtverlies veel minder wordt.
Wie langere tijd bij zeer lage temperaturen buiten te vinden is (bijvoorbeeld tijdens de wintersport), moet naast uv-bescherming ook producten zonder water als bescherming tegen kou op basis van vaseline of minerale oliën gebruiken. Deze verlagen het transepidermale vochtverlies, maar laten de huid vaak zwaar aanvoelen.
Daarom zijn de producten vooral geschikt voor het beschermen en verzorgen van bepaalde delen van de huid, zoals de lippen, neus of de huid rond de ogen. Deze producten zijn vaak te vinden in de vorm van verzorgingsstiften die doelgericht en makkelijk herhaaldelijk te gebruiken zijn. Nog een voordeel: veel verzorgingsstiften van dit type bevatten ook uv-filters, want bescherming tegen de zon is ook in de winter iets om rekening mee te houden.
De eigen verzorging in de winter is een goed begin. Maar er zijn naast het gebruik van huidverzorgingsproducten nog meer mogelijkheden om de huid te ontlasten:
"Wie begrijpt hoe cosmetische bestanddelen te werk gaan, zet de eerste stap richting een effectieve huidverzorging", aldus biochemicus Dr. S. Schunter. Ze vindt het als gepromoveerd biochemicus leuk om chocola te maken van de vaak cryptische lijsten met bestanddelen van huidverzorgingsproducten: wat zit erin en hoe werkt het. Zij is ervan overtuigd: met deze kennis kun je voor elk huidtype en elke toestand van je huid de juiste verzorging bepalen.