Huidaandoeningen en routines
Wallen onder ogen
De gezwollen delen van je huid onder het onderste ooglid worden ook wel wallen genoemd. Levensstijl, erfelijke aanleg en huidtype zijn van invloed op het ontstaan ervan.
Schaduw, zwellingen of rode plekken onder je ogen – kringen onder de ogen zijn er in verschillende vormen en zijn vooral een cosmetisch probleem. Meer over de oorzaak van donkere kringen en wat je ertegen kunt doen.
Informatie gecontroleerd en opgesteld in samenwerking met biochemicus Dr. S. Schunter uit München.
Stress, weinig slaap of de hele nacht op stap: het is niet echt verrassend dat 's ochtends donkere kringen zich aftekenen bij een blik in de spiegel. Met wat rust en slaap ziet dat er de volgende dag meestal al weer heel anders uit. Donkere kringen hebben echter niet altijd iets te maken met slaaptekort of stress. Donkere kringen kunnen ook samenhangen met individuele factoren zoals huidtype, leeftijd of levensstijl.
Als we de eigenschappen van de huid onder de ogen wat nader bekijken, dan is te zien dat we hier te maken hebben met een zeer dunne huidlaag. Bij mensen met een licht huidtype zorgt dat ervoor dat bloedvaten door de huid te zien zijn. De donkere kringen zien er dan roodachtig tot blauw uit. Door de dunne huid kan vloeistof zich ook makkelijker in het weefsel ophopen. Vooral als we 's ochtends opstaan hebben we vaak opgezwollen of opgezette ogen. Dat komt doordat tijdens onze slaap de circulatie van onze lymfe minder is en het weefselvocht zich kan ophopen.
De roodachtig-blauwe of opgezwollen kringen onder de ogen hebben dus iets te maken met de eigenschappen van de huid. Er zijn ook andere donkere kringen die veroorzaakt worden door een concrete verkleuring van de huid. Sommige mensen hebben door erfelijke aanleg een sterker gepigmenteerde huid rond de ogen die daardoor donkerder lijkt.
Tot slot werkt ook het gewoon ouder worden het ontstaan van donkere kringen in de hand. Tijdens het verouderingsproces wordt de huid nog dunner en is daardoor nog doorschijnender. Verder verliest de huid veerkracht, elasticiteit en onderhuids vetweefsel. Hierdoor tekent zich onder de ogen ook een afgezakte huid af. Dat komt enerzijds door het natuurlijke (intrinsieke) verouderingsproces, maar ook vroegtijdige huidveroudering door (extrinsieke) invloeden van buitenaf kan hier een rol bij spelen. Zo kan bijvoorbeeld een ongezonde levensstijl, roken, alcohol, stress of uv-straling een nadelig effect hebben op hoe donkere kringen eruitzien.
In hoofdzaak zijn donkere kringen een cosmetisch probleem, waardoor het gebruik van een concealer en make-up voor de hand ligt. Afgezien daarvan zijn er voor de verschillende soorten kringen onder de ogen ook een paar aanwijzingen en tips die je nader zou kunnen bekijken:
Bij een lichte huid schijnen de bloedvaten op natuurlijke wijze door de huid. Speciale oogcrèmes voor dit soort donkere kringen werken met een cosmetisch-decoratief effect die de kleur egaliseert. Voor dit soort donkere kringen zijn er geen andere specifieke bestanddelen. In zulke gevallen kan het in bepaalde situaties ook raadzaam zijn om de ijzerwaarden medisch te laten onderzoeken om uit te sluiten dat er sprake is van ijzertekort of bloedarmoede. Deze twee gaan namelijk vaak samen met een bleke huid. In de esthetische dermatologie kan verder met eigen vet of hyaluron worden gewerkt. Dat wordt gespoten tussen de huid en de bloedvaten die eronder liggen.
Het goede nieuws: vaak zijn gezwollen donkere kringen tijdelijk en meestal verdwijnen ze binnen een half uur na het opstaan. Je kunt dit proces stimuleren door het gebied rond de ogen lichtjes te koelen. Dat kan bijvoorbeeld met een koude metalen lepel, kompressen, coolpacks of gekoelde jaderollers. De bloed- en lymfevaten trekken hierdoor samen. Door het zogenaamde 'adstringerende effect' neemt de zwelling sneller af. Sommige oogcrèmes spelen hier precies op in en gebruiken bestanddelen als cafeïne, groene thee-extract, aalbesextract, looistoffen of tannine.
Hardnekkige wallen die aanwezig blijven, worden vaak in verband gebracht met huidveroudering. We gaan hier nader op in bij het onderstaande onderdeel 'Tips bij ingevallen wallen'.
Omdat donkere kringen echt te maken hebben met hyperpigmentatie – dus een versterkte ophoping van het huidpigment melanine, kun je hier gerichter aan de slag met oogcrèmes. Deze oogcrèmes gaan voor een lichter makend effect dat de pigmentaties weliswaar niet helemaal verbleken, maar wel veel lichter kan laten lijken. Gebruikelijke bestanddelen in oogcrèmes voor donkere kringen vanwege hyperpigmentaties zijn acetylglucosamine, niacinamide, alfa-arbutine of vitamine C.
De beste tip tegen donkere kringen en hardnekkige wallen die zijn ingevallen, heeft betrekking op de periode lang voordat ze verschijnen. Als je jezelf al vroeg beschermt tegen vroegtijdige huidveroudering, kun je dit soort kringen langdurig tegengaan. Hiertoe behoort een gezonde levensstijl: voldoende drinken, gezonde voeding, weinig alcohol, geen nicotine, regelmatig sporten. Ook een geschikte huidverzorging op het gebied van oogverzorging is aan te raden, om te beginnen een regelmatig gebruik van een zonnebrand.
Als er al ingevallen wallen en donkere kringen zijn ontstaan, dan kan huidverzorging alleen ondersteuning bieden, bijvoorbeeld via het camoufleren van rimpeltjes door gebruik van bepaalde stoffen. Verzorgende bestanddelen verminderen droogtelijntjes, bestanddelen op siliconenbasis kunnen daarentegen als een tijdelijke filler de rimpels minder diep laten lijken. Er bestaat echter geen wondermiddel tegen ingevallen wallen of donkere kringen. Als ze er eenmaal zijn, kun je ze niet met crème verhelpen. Het enige dat je kunt doen is ze accepteren of je toevlucht nemen tot de esthetische dermatologie (inspuiten van hyaluronzuur of eigen vet).
De meeste huismiddeltjes voor donkere kringen richten zich op het verkoelen van de huid rondom de ogen. Zo nemen zwellingen sneller af. Vaak trekken de bloedvaten dan ook samen. Deze tip kun je dus ook gebruiken bij blauwe of roodachtige kringen onder de ogen. Het effect is alleen tijdelijk en niet blijvend.
Andere huismiddeltjes zijn theezakjes of schijfjes komkommer die op de huid rond de ogen worden gelegd. Wederom gaat het hier om een tijdelijk effect. Bovendien kan dit onder bepaalde omstandigheden problemen opleveren, doordat je ogen geïrriteerd kunnen raken.
Ook al wordt er soms gedaan dat het wel zo is, tegen donkere kringen is helaas geen wondermiddel. De verzorging en passende maatregelen richten zich in plaats daarvan telkens op de specifieke toestand van de huid. Het is uiteindelijk de som van verschillende maatregelen op het vlak van levensstijl, huidverzorging, make-up en eventueel esthetische geneeskunde die bepaalden hoe donkere kringen eruitzien.
Bij donkere kringen kan een gerichte verzorging van de gevoelige delen rond de ogen zijn vruchten afwerpen. Weliswaar gaat het hier ook om een tijdelijk effect en vereist het regelmatig gebruik ervan, maar oogpatches kunnen een mooi resultaat opleveren. Dat geldt vooral als je ze in de koelkast bewaart en gekoeld op je huid aanbrengt. Het verkoelende effect kan in combinatie met verzorgende en hydraterende bestanddelen ervoor zorgen dat je ogen er weer wakker en fris uitzien.
"Wie begrijpt hoe cosmetische bestanddelen te werk gaan, zet de eerste stap richting een effectieve huidverzorging", aldus biochemicus Dr. S. Schunter. Ze vindt het als gepromoveerd biochemicus leuk om chocola te maken van de vaak cryptische lijsten met bestanddelen van huidverzorgingsproducten: wat zit erin en hoe werkt het. Zij is ervan overtuigd: met deze kennis kun je voor elk huidtype en elke toestand van je huid de juiste verzorging bepalen.