Ze zijn vervelend, jeuken en kunnen in het ergste geval zelfs ontstoken raken: warmte-pukkels. Ze duiken meestal op als we flink zweten – in de zomer, tijdens het sporten of bij lichamelijk werk. Ook baby's hebben vaak rode blaasjes. We leggen precies uit hoe warmte pukkels ontstaan, welke soorten er zijn en hoe je ze kunt behandelen.
HERKENNEN, BEHANDELEN, VERMIJDEN
Alles over warmte-pukkels
Wat te doen tegen warmte-pukkels?
- Vermijd hitte
- Neem een lauwwarme douche
- Draag losse kleding
- Niet krabben
- Maak koude kompressen
- Gebruik peelings
- Behandel warmte-pukkels met zinkzalf
Wat zijn warmte-pukkels?
Warmte-pukkels zijn kleine, rode blaasjes die zich op grote delen van je huid kunnen vormen en lijken op zonnebrand of uitslag. Zoals hun naam al zegt, treden ze op bij hoge temperaturen – of wanneer je flink begint te zweten. Dit komt omdat de uitbraak van de pukkels verband houdt met je talgklieren. Als je zweet in de zomer, tijdens het sporten of bij lichamelijk werk en het zweet zich ophoopt op je huid, verstopt dat je poriën. Het resultaat zijn warmte-pukkels, de blaasjes worden ook wel zweetbultjes of zweetpuistjes genoemd.
Wanneer krijg je warmte-pukkels?
We hebben het al min of meer gezegd: je krijgt warmte-pukkels als je zweet. Je lichaam kan natuurlijk wel een beetje zweet op de huid verdragen. Meestal zijn er nog andere factoren die uitslag veroorzaken.
Ben je ooit op vakantie geweest in een heel warm land? Dan weet je het misschien: je lichaam is niet gewend aan de hitte en je zweet uitzonderlijk veel. Je huid moet eerst nog aan die warmte wennen: voor warmte-pukkels een ideale situatie. Ook als je sport, kan dat een trigger zijn. Want als je strakke kleding draagt, blijft het zweet op je huid zitten. Het zweet verstopt je talgklieren en er verschijnen kleine puistjes. Ook koorts kan verantwoordelijk zijn voor de vervelende blaasjes. Meestal verdwijnen ze echter na een paar dagen als je weer gezond bent.
Trouwens: baby's en kleine kinderen kunnen ook warmte-pukkels krijgen. Dit komt doordat hun zweetkanalen nog niet volledig ontwikkeld zijn en warmte zich sneller opstouwt.
Waar verspreiden warmte-pukkels zich?
Sommige delen van het lichaam hebben meer zweetklieren dan andere. Warmte-pukkels komen daar vaker voor. Op plaatsen waar zweet en hitte niet zo gemakkelijk kunnen verdampen, komen ze meestal meer voor.
- Warmte-pukkels in het gezicht: vooral op het voorhoofd beginnen we snel te zweten. Als dan ook nog foundation en poeder de poriën verstoppen, zijn warmte-pukkels een vervelend gevolg.
- Warmte-pukkels bij het decolleté: De karakteristieke uitslag bij warmte verschijnt ook op het decolleté. De reden: dat gedeelte van het lichaam is meestal niet beschermd tegen de zon, waardoor het snel te heet wordt.
- Warmte-pukkels aan de binnenkant van de elleboog: de huid onder de armen wordt ingesloten aan de binnenkant van de elleboog en heeft daardoor weinig contact met de buitenlucht. Hierdoor stijgt de temperatuur, wat de vorming van warmte-pukkels in de hand werkt. Bovendien zitten daar ook talloze zweetklieren. Aan de binnenkant van de elleboog verschijnen dan ook vrij snel warmte-pukkels.
- Warmte-pukkels op de vinger: veel warmte-pukkels vind je meestal niet op de vingers, omdat het maar om een klein oppervlak gaat. Dit betekent dat de uitslag weinig ruimte heeft om zich te verspreiden.
- Warmte-pukkels op de buik: bij hoge temperaturen ontstaat uitslag vooral in de huidplooien op de buik. De reden: de hitte blijft hangen en zweet verdampt maar moeizaam.
- Warmte-pukkels op de rug: een lichtere vorm van warmte-uitslag komt vaker voor tussen de schouders en op de rug. Dit komt omdat de warmte-pukkels zich meestal over een groot gebied verspreiden.
- Warmte-pukkels op de benen: vooral de knieholtes komen warmte-pukkels vaak voor. Want als je zit, vormt de huid plooien waarin de warmte zich ophoopt.
- Warmte-pukkels op de voet: er zitten veel zweetklieren op de voeten, die uitslag kunnen veroorzaken. Dikke sokken tijdens het sporten of in de zomer, evenals ongeschikt schoeisel waarin lucht niet kan circuleren, bevorderen de vervelende uitslag.
Van zwak tot sterk: welke soorten warmte-pukkels en warmte-uitslag zijn er?
Dermatologen spreken bij warmte-pukkels van miliaria – je hebt er misschien wel eens van gehoord. Ze maken onderscheid tussen verschillende vormen, afhankelijk van de plek waar de zweetklieren verstopt zijn: aan het oppervlak, in de opperhuid of in de lederhuid. We laten zien hoe je de verschillende vormen herkent.
Miliaria cristallina
Deze vorm van uitslag treedt op wanneer de zweetklieren direct aan het huidoppervlak verstopt zijn. Je herkent ze aan kleine, met vocht gevulde blaasjes die open kunnen barsten als je ze aanraakt. Maak je geen zorgen – miliaria cristallina verdwijnt meestal vanzelf na korte tijd. Ook is het onwaarschijnlijk dat de warmte-pukkels in dit stadium ontstoken raken.
Miliaria rubra
Bij dit type warmte-pukkels zitten de zweetklieren in de opperhuid dicht. Dan ontdek je rode knobbeltjes en puisten op je huid die kunnen gaan ontsteken. Vooral in huidplooien, zoals aan de binnenkant van je elleboog of op de buik, kan dit pijnlijk zijn en leiden tot infecties. Het is het beste om de warmte-pukkels te laten onderzoeken door een dermatoloog.
Miliaria profunda
Deze ernstige vorm van warmte-uitslag volgt vaak op meerdere perioden met miliaria rubra. De zweetklieren worden dan geblokkeerd in de dermis, een nog diepere laag van de huid, zodat je huid geen zweet meer kan afgeven. Het gevolg: zweet hoopt zich op en veroorzaakt pijnlijke puisten. Raadpleeg direct een dermatoloog.
Puistjes na het zonnen? Het verschil tussen warmte-pukkels en zonneallergie
Je huid is rood, jeukt of is zelfs pijnlijk en je vraagt je af: zijn dit warmte-pukkels of is het een zonneallergie? Het is belangrijk om het verschil te kennen, zodat je de betreffende plekken op de juiste manier kunt behandelen. Dit is niet eenvoudig, omdat de symptomen erg op elkaar lijken. Kijk daarom naar de mogelijke oorzaak.
Als vuistregel geldt: een zonneallergie wordt altijd geassocieerd met uv-straling. Warmte-pukkels daarentegen ontstaan ook bij hoge temperaturen, ook zonder zon.
De getroffen plekken werden blootgesteld aan sterk zonlicht? Dan is de kans groot dat je een zonneallergie hebt. Als de uitslag vaker onder je kleding zit of op plekken waar geen zon is geweest, dan zijn het waarschijnlijk warmte-pukkels. Als de rode plekken erg uitgesproken zijn en je niet zeker weet hoe je ze moet behandelen, raden we je aan om altijd een dermatoloog om advies te vragen. De beste manier om aantasting door de zon te voorkomen is om zonnebrandcrème aan te brengen voordat je gaat zonnen.
Wat kun je doen tegen warmte-pukkels?
Ze zijn meestal ongevaarlijk en verdwijnen na een tijdje vanzelf. Toch ervaren velen die eronder te lijden hebben warmte-pukkels als onaangenaam omdat ze opvallen en kunnen jeuken of zelfs pijnlijk zijn. Daarom laten we je zien wat direct helpt tegen warmte-pukkels, de jeuk verlicht en verdere blaasjes voorkomt.
Vermijd erge hitte
Of het nu gaat om zonnen of andere activiteiten waarbij je zweet – als je warmte-pukkels wilt voorkomen of er vanaf wilt komen, moet je hitte uit de weg gaan. Blijf dus uit de zon of doe geen activiteiten waarbij je zweet, tot je huid weer gekalmeerd is.
Verwen jezelf met een lauwwarme douche
Douche grondig na het zonnen of sporten. Want lauw water helpt om je lichaam af te koelen als je veel zweet. Gebruik een milde douchegel om het zweet van je huid te verwijderen. Dit houdt je poriën schoon en voorkomt dat je warmte-pukkels krijgt. Breng de temperatuur van het water wat omlaag om ergere jeuk te verlichten.
Draag losse, lichte kleding
Staat er een warme dag voor de deur? Pak een luchtige jurk of andere losse kleding die niet nauw aansluit. Zo kan de lucht de hele dag door circuleren en het zweet verdampen. Tip: ademende stoffen zoals linnen laten lucht door. Daarom voelen ze aangenaam fris aan op de huid en helpen ze ook om warmte-pukkels te voorkomen.
Liever niet krabben
Raak de uitslag zo min mogelijk aan, want elk contact zal de huid verder irriteren. Krab daarom nooit op de gevoelige plekken. Hierdoor dringen bacteriën de huid binnen en raakt deze ontstoken.
Koel je huid met koude kompressen
Is de jeuk erg hevig of zijn de aangetaste plekken zelfs uitermate pijnlijk? Maak dan met koelelementen of lauwwarm water een kompres. Maak een washandje of kleine handdoek goed vochtig of wikkel die om een koelelement en leg het als kompres voorzichtig op de warmte-pukkels. De kou verlicht de jeuk en vermindert mogelijke zwellingen en rode plekken. Zorg er wel voor dat het kompres niet te koud is want dit kan je huid ook irriteren.
Kalmeer je huid met zinkzalf
Breng een zalf met zink aan op de rode plekken. Het verzacht je huid en helpt om de jeuk te verlichten. Als je een bijzonder ernstige vorm van miliaria hebt, kun je het beste je arts raadplegen.
Geef je huid een milde peeling
Komen warmte-pukkels bij jou snel opzetten en wil je ze voorkomen? Geef je huid regelmatig een peeling. Peelings verwijderen dode huidcellen en bevrijden de poriën van talg. Dit houdt je zweetklieren actief en vermindert de kans op uitslag door warmte.
Onze beautytip
Een uitgebalanceerd dieet helpt je om warmte-pukkels te voorkomen. Vermijd voedsel dat moeilijk te verteren en erg pittig is. Want dat stimuleert je bloedsomloop en zorgt ervoor dat je nog meer gaat zweten. Hetzelfde geldt voor alcohol en koffie. Probeer in plaats daarvan saliethee. Dankzij de etherische oliën die erin zitten wordt de zweetproductie van binnenuit afgeremd.
Puistjes op de rug
Hier lees je waarom onzuivere plekken op de huid van je rug ontstaan en hoe je er op de lange termijn vanaf kunt komen:
